Utrata włosów zawsze jest dla pacjenta źródłem dyskomfortu. Niekiedy na skórze głowy najpierw pojawiają się okrągłe ogniska łysienia, by później doszło do całkowitej utraty włosów. Drugi przypadek to łysienie całkowite. Przyczyny tej choroby wciąż pozostają obiektem badań, a leczenie jest długotrwałe i nie zawsze przynosi pożądane rezultaty. Przeczytaj artykuł i dowiedz się, jak leczyć łysienie całkowite!
Co to jest łysienie plackowate całkowite?
Łysienie plackowate to – obok łysienia androgenowego – jeden z najczęściej diagnozowanych typów łysienia (sprawdź, czym jest łysienie androgenowe). Dla tej przewlekłej i zapalnej choroby charakterystyczne są okrągłe lub owalne ogniska łysienia, czyli placki. Łysienie plackowate całkowite to z kolei odmiana kliniczna łysienia plackowatego – dotyczy ona całego owłosienia w obrębie głowy, a zatem również brwi i rzęs. U pacjenta, u którego zdiagnozowano łysienie plackowate całkowite, dochodzi do utraty wszystkich włosów.
Chociaż zarówno łysienie plackowate, jak i łysienie plackowate całkowite nie zagrażają życiu pacjenta, to negatywnie wpływają na jakość jego życia – choroba nie pozostaje bez wpływu na jego samopoczucie i samoocenę. Problem jest tym poważniejszy, że choroba często dotyka dzieci i osoby młode, które cechuje wyższa wrażliwość na swój wygląd.
Jakie są rodzaje łysienia całkowitego?
Objawy łysienia całkowitego mogą pojawić się w różnych momentach życia człowieka. Uwzględniając ten aspekt, wyróżnia się następujące rodzaje łysienia całkowitego:
- wrodzony całkowity brak owłosienia – dziecko przychodzi na świat bez włosów na całym obszarze ciała – zdarza się, że odrastają one samoistnie,
- wrodzony częściowy brak owłosienia – łysienie całkowite tego rodzaju może obejmować duży obszar ciała lub ograniczać się do skóry głowy, jeżeli choroba występuje u kobiet, łysieniem może zostać objęty obszar okolic intymnych i pach,
- dominujący brak owłosienia – ta postać łysienia całkowitego jest dziedziczna, łysienie może obejmować całą powierzchnię ciała lub tylko skórę głowy,
- łysienie całkowite złośliwe – co to jest łysienie plackowate złośliwe całkowite? To jeden z rodzajów łysienia plackowatego, który wyróżnia się tym, że dochodzi do całkowitej utraty włosów – w tym przypadku włosy nie odrastają.
Diagnostyka rodzaju łysienia polega na wykonaniu trichoskopii. To nieinwazyjne i bezbolesne badanie, które wykonuje się również, gdy wstępna diagnoza wskazuje na inne rodzaje łysienia, np. łysienie telogenowe czy łysienie bliznowaciejące.
Jakie są przyczyny łysienia całkowitego plackowatego?
Przyczyny łysienia całkowitego nie zostały jeszcze w pełni ustalone. Około 20 procent pacjentów, którzy szukają pomocy u specjalistów, potwierdza w wywiadzie lekarskim występowanie choroby w rodzinie. W konsekwencji to właśnie czynniki genetyczne wymienia się jako jedną z przyczyn łysienia całkowitego plackowatego. Warto poznać również inne przyczyny.
- Zaburzenia autoimmunologiczne. Łysienie całkowite plackowate często współwystępuje z innymi chorobami autoimmunologicznymi. Zaliczają się do nich choćby chorobę Hashimoto i bielactwo.
- Choroby skóry głowy. Łuszczyca czy grzybica skóry głowy to przykładowe schorzenia skóry głowy mogące być przyczyną łysienia całkowitego.
- Traumatyczne przeżycia i silny stres. Zdarza się, że łysienie całkowite poprzedza traumatyczne przeżycie np. śmierć bliskiej osoby czy utrata pracy. W tej sytuacji należy też odpowiednio zaplanować leczenie.
- Niektóre leki zażywane przez pacjenta. Leki mogące mieć wpływ na łysienie całkowite to choćby retinoidy, leki przeciwtarczycowe i hormony.
Najczęstsze objawy łysienia całkowitego
Podstawowym symptomem łysienia całkowitego jest brak włosów. To właśnie intensywnie postępująca utrata włosów najczęściej jest impulsem do skonsultowania się ze specjalistą. Jednak temu oczywistemu objawowi współtowarzyszyć mogą inne, pozornie niepowiązane symptomy – mowa o zmianach w obrębie paznokci oraz gruczołów łojowych i potowych.
Osoba, u której zdiagnozowano łysienie całkowite, może zaobserwować zmiany na płytce paznokci w postaci np. podłużnych bruzd, pęknięć lub wgłębień. Paznokcie stają się również bardziej łamliwe i szorstkie. Rzadziej łysienie całkowite objawia się również zaburzeniem rozwoju oraz pracy gruczołów łojowych i potowych. Po pierwsze, redukcji może ulec ich liczba. Po drugie, zmienić może się ich wielkość – stają się one mniejsze.
Łysienie całkowite – leczenie i zapobieganie
Leczenie łysienia całkowitego jest trudne, a to z uwagi na wciąż nie do końca poznane przyczyny rozwoju tej choroby. Nieskuteczne są wszelkie domowe sposoby – łysienie całkowite należy leczyć za pomocą odpowiednio dobranych leków. Jako wsparcie wykonywać można profesjonalne zabiegi.
- Mezoterapia igłowa – zabieg polega na aplikowaniu np. osocza bogatopłytkowego pobranego od pacjenta. Osocze bogatopłytkowe aktywuje procesy regeneracyjne w mieszkach włosowych.
- Terapia promieniami UV – po podaniu pacjentowi leków uwrażliwiających na światło wykonuje się szereg naświetleń. Ich efektem jest zahamowanie wypadania włosów i pobudzenie wzrostu nowych.
- Leki immunosupresyjne – pozwalają hamować nieprawidłową reakcję układu immunologicznego, która prowadzi do uszkodzenia mieszków włosowych. Dzięki ich działaniu może zmniejszyć stan zapalny i zahamować utratę włosów. Niekiedy rozwiązaniem może być przeszczep włosów. O tym, czy w danym przypadku możliwy będzie przeszczep i z której metody przeszczepu włosów można bezpiecznie skorzystać, decyduje specjalista po przeprowadzeniu badań i wywiadu.
Czy można zapobiec łysieniu całkowitemu? Brak dokładnej wiedzy o przyczynach łysienia tego typu powoduje, że wdrożenie profilaktyki jest niemożliwe. Pacjenci z rodzinnym problemem łysienia całkowitego muszą pamiętać, że osoby z kolejnego pokolenia mogą (ale nie muszą) zachorować – nie sposób tego przewidzieć.