Czym jest łysienie androgenowe? 

Każdy zdrowy człowiek traci ok. 50-120 włosów dziennie. To w pełni naturalny proces, który nie powinien wzbudzać zaniepokojenia. W sytuacji, gdy ilość wypadających włosów znacznie się zwiększy, a na głowie pojawią się zaczątki tzw. zakoli, należy zgłosić się do lekarza. Powodów tych dolegliwości może być bowiem wiele. Jednym z najpowszechniejszych jest łysienie androgenowe.

Przyczyny łysienia androgenowego

U podłoża łysienia androgenowego leży genetycznie uwarunkowana nadwrażliwość mieszków włosowych na pochodne testosteronu. Dotyka najczęściej mężczyzn, ale cierpią na nie również kobiety. Podstawowym procesem patologicznym w łysieniu androgenowym jest miniaturyzacja mieszków włosowych w okolicach androgenozależnych (szczyt głowy, zakola, tonsura), mediowana przez dwuhydrotestosteron (DHT).

Etiologia łysienia androgenowego, zarówno u mężczyzn, jak i kobiet, jest wieloczynnikowa. Najważniejszą rolę przypisuje się predyspozycji genetycznej .

Diagnostyka różnicowa jest szczególnie złożona u kobiet. Obejmuje szerokie spektrum chorób przebiegających z łysieniem niebliznowaciejącym i łysieniem bliznowaciejącym. Dotyczy zwłaszcza łysienia telogenowego oraz łysienia czołowego bliznowaciejącego.

Każdy czynnik wpływający na zwiększenie poziomu hormonów w organizmie może mieć wpływ na powstawanie tej przykrej dolegliwości. W niektórych zaawansowanych przypadkach zmianie ulega cykl wzrastania włosa, w wyniku czego włosy rosną znacznie wolniej, a ponadto są rzadsze i cieńsze. Co istotne, utrata owłosienia nie następuje natychmiast, ale jest procesem stopniowym, co sprawia, że można go zauważyć i w odpowiednim czasie udać się po pomoc. Podstawowym, dodatkowym badaniem diagnostycznym jest trichoskopia.

Objawy łysienia androgenowego u kobiet

Przypadłość może dotyczyć nawet 42% kobiet rasy białej. Pierwszym objawem przypadłości jest przerzedzenie włosów w centralnej części głowy. Zmianę tę można najłatwiej zobaczyć, kontrolując przedziałek na głowie, który się stopniowo poszerza. Przerzedzenie o charakterze rozlanym rozpoczyna się zazwyczaj kilka centymetrów powyżej linii włosów, w kierunku czubka głowy. Granica owłosienia przy linii czołowej jest natomiast zwykle nietknięta. Częstotliwość występowania dolegliwości u kobiet wzrasta wraz z wiekiem. Zaawansowanie łysienia andorogenowego u kobiet ocenia się w sakli Ludwiga

W diagnostyce różnicowej łysienia androgenowego należy uwzględnić łysienie telogenowe, które może być powodowane innymi chorobami przewlekłymi. Kobiety cierpiące na wzmożone wypadanie włosów powinny wykonać badanie trichoskopowe oraz podstawowe badania laboratoryjne, takie jak:

• morfologia z rozmazem,
• ferrytyna,
• żelazo,
• TSH, przeciwciała anty-TPO
• testosteron
• SHBG
• DHEA
• androstendion
• CRP,
• prolaktyna,
• glukoza na czczo,
• białko całkowite,

Objawy łysienia androgenowego u mężczyzn

Łysienie androgenowe u mężczyzn może rozpoczynać się już w okresie dojrzewania, a następnie postępuje w miarę upływu kolejnych lat. Pierwszym objawem są zakola pojawiające się w okolicy czołowo-skroniowej, a potem na szczycie głowy. Owłosienie pozostaje natomiast nietknięte w okolicach centralnie skroniowych oraz na potylicy. W rezultacie włosy pozostają tylko po bokach i z tyłu głowy.

Podobnie jak w przypadku kobiet, również u mężczyzn przyczyną łysienia androgenowego są predyspozycje genetyczne. Testosteron zmienia się w dihydrotestosteron i oddziałuje na mieszki włosowe, co prowadzi do ich stopniowego zanikania. Łysienie androgenowe jest dziedziczone – jeśli w danej rodzinie ojciec, dziadek i wujowie borykali się ze znaczną utratą włosów, to istnieje bardzo wysokie prawdopodobieństwo, że problem ten będzie dotyczył też kolejnych pokoleń mężczyzn w rodzinie. Przyczyna leży w kwestii dziedziczenia linii męskiej genów, odpowiedzialnych za nadwrażliwość receptorów na obecność androgenów.

Zaawansowanie łysienia andorogenowego u mężczyzn ocenia się w sakli Norwooda-Hamiltona

Leczenie łysienia androgenowego

Po przeprowadzeniu profesjonalnej diagnostyki specjalista jest w stanie określić przyczynę łysienia i wdrożyć odpowiednie leczenie. Możliwe jest wprowadzenie farmakologicznej terapii leczenia łysienia androgennego, mającej na celu aktywowanie mieszków włosowych do wzrostu i przywrócenie równowagi hormonalnej. Można to osiągnąć, stosując stosowne preparaty. Leki zarejestrowane w leczeniu łysienia androgenowego u mężczyzn to tabletki finasterydu oraz preparat zewnętrzny minoksydyl 5%. U kobiet wykorzystywane w terapii są inne leki, takie jak dutasteryd, spironolakton, octan cyproteronu, analogi prostaglandyn, estrogeny oraz minoksydil 2%.  Zarówno u kobiet, jak i mężczyzn można stosować zabiegi wspomagające z użyciem osocza bogatopłytkowego czy mezoterapię. Metody powyższe mogą zbilansować działanie androgenów na mieszki włosowe i mają na celu zahamowanie postępu wypadania włosów.

W sytuacji gdy mieszek włosowy uległ całkowitemu zaniknięciu, jedyną możliwością odzyskania włosów w danej okolicy jest przeszczep włosów. Uważa się, że obszar pozbawiony włosów przez dłużej niż 2 lata (np. zakola) nie posiada już mieszków włosowych i w takich przypadkach konieczne jest wykonanie przeszczepu włosów.